Mentale gezondheid is een onderwerp dat leeft onder jongeren. Tegelijkertijd wordt er in de klas nog maar weinig over gesproken. Deze lessenserie helpt scholen om mentale gezondheid op een veilige, toegankelijke en positieve manier bespreekbaar te maken in de klas.
In deze reeks van 10 lessen (6 instructielessen en 4 verwerkingslessen) gaan leerlingen actief aan de slag met de thema’s rondom mentale gezondheid zoals stress, het brein, trauma, copingstrategieën en het bouwen van een eigen ‘mentale toolset’. Ze leren zichzelf beter begrijpen én krijgen handvatten om met moeilijke momenten om te gaan.
Lesdoelen
- Het taboe rondom mentale gezondheid doorbreken
- Inzicht geven in factoren die de mentale gezondheid beïnvloeden
- Onderzoeken hoe je je eigen mentale gezondheid positief kunt versterken
- Een persoonlijk plan maken voor het omgaan met mentale uitdagingen
Voor wie?
De lessen zijn geschikt voor leerlingen van 10 jaar en ouder en kunnen zowel in het basisonderwijs (bovenbouw) als in het voortgezet onderwijs, MBO en HBO worden ingezet.
De Lessenserie
Instructieles 1: Alles oké?
Deze les introduceert het thema mentale gezondheid. Wat is mentale gezondheid, hoe herken je dat, en wat merk je als het minder goed met je gaat? Leerlingen onderzoeken hoe dat er bij henzelf uitziet: wat voelen, denken en doen ze dan?
Materiaal les 1: Digibordmodule | Werkblad | Handleiding
Verwerkingsles 1a: Breinpannetjes
De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met de placemat Breinpannetjes.
Materiaal les 1a: Placemat Breinpannetjes | Handleiding
Instructieles 2: Als het een keer niet oké is?
We verdiepen ons in wat je kunt doen als je mentaal niet lekker in je vel zit. Leerlingen maken kennis met copingstrategieën en ontdekken welke helpend zijn en welke niet. Ze reflecteren op hun eigen strategieën en vergroten hun inzicht in manieren van omgaan met lastige situaties.
Materiaal les 2: Digibordmodule | Werkblad | Handleiding
Verwerkingsles 2a: Coping
De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met de placemat Coping.
Materiaal: Placemat Coping | Handleiding
Instructieles 3: Hoe werkt mijn brein?
Leerlingen krijgen kennis over de werking van het brein en koppelen dit aan inzichten uit eerdere lessen over mentale gezondheid en coping. Ze ontdekken hoe hun brein invloed heeft op gedrag en emoties.
Materiaal les 3: Digibordmodule | Werkblad | Handleiding
Verwerkingsles 3a: Het Brein
De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met de placemat Het Brein.
Materiaal: Placemat Het Brein | Handleiding
Les 4 t/m 6 zijn nog in ontwikkeling. Als je een bericht wilt ontvangen zodra het lespakket gereed is, laat het ons dan weten via info@ontwikkeltaal.nl of het contactformulier.
Instructieles 4: Stress en Trauma [met een kleine en grote t]
De les gaat over trauma en het verschil tussen een kleine en grote ’t’. Leerlingen krijgen inzicht in wat trauma met het brein doet en onderzoeken of ze zelf ervaringen hebben met een kleine ’t’. Dit helpt hen begrijpen dat iedereen wel iets meemaakt dat impact heeft.
Materiaal les 4: Digibordmodule | Werkblad | Handleiding
Verwerkingsles 4a: Trauma
De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met de placemat Trauma.
Materiaal: Placemat Trauma | Handleiding
Instructieles 5: Je eigen mental coach!
In deze les brengen leerlingen alles samen wat ze hebben geleerd. Ze maken een praktisch hulpmiddel om beter met mentale uitdagingen om te gaan. Ook leren ze wanneer en hoe je hulp moet zoeken als problemen te groot worden om alleen op te lossen.
Materiaal les 5: Digibordmodule | Werkblad | Klaaropdracht | Handleiding
Instructieles 6: Mijn hulplijnen
Leerlingen maken een persoonlijke menukaart met hun copingstrategieën, netwerk en hulpbronnen. Zo krijgen ze zicht op hun mogelijkheden en zijn ze beter voorbereid om in de toekomst passende hulp in te schakelen.
Materiaal les 6: Digibordmodule | Werkblad | Klaaropdracht | Handleiding
Ondersteuning en Feedback
Loop je ergens tegenaan, heb je vragen of wil je graag met ons meedenken over de lessenserie mentale gezondheid? Laat het ons weten, we helpen je graag verder. Je kunt contact opnemen via het contactformulier of een mailtje sturen naar info@ontwikkeltaal.nl.
Voor de onderwijsprofessional
Het is een kwetsbaar onderwerp om in de klas te behandelen. Daarom is er speciaal voor onderwijsprofessionals een pedagogische bijlage ontwikkeld, boordevol tips en ondersteuning om deze lessen op een verantwoorde en veilige manier te geven.
Materiaal: Pedagogische bijlage
Voor de zorgprofessional
Eén op de vijf jongeren tussen de 15 en 24 jaar ervaart psychische problemen.
Om zorgprofessionals te ondersteunen in het signaleren en bespreekbaar maken van deze problematiek, zijn er factsheets ontwikkeld. Deze bevatten belangrijke feiten én praktische tips voor de dagelijkse praktijk.
Materiaal: Facts en Tips psychisch lijden | Facts en Tips psychisch lijden Verkort
NPO Documentaire Milou’s strijd gaat door
Als de 17-jarige Milou op 2 oktober 2023 overlijdt, komt een einde aan een jarenlange
lijdensweg. De ooit zo levenslustige Milou is dan geen schim meer van het meisje dat ze
ooit was. Ze gaat diep gebukt onder een aantal psychische trauma’s. Haar naasten en
behandelaars grijpen alles aan om haar lijden te verlichten en haar doodswens op afstand
te zetten. Als na jaren vechten niets helpt, mag Milou op een waardige manier afscheid
nemen van het leven.
Milou wilde dat er meer aandacht komt voor psychisch lijden bij jongeren. Dat zij serieus
worden genomen en dat er écht naar hen geluisterd wordt. Daarom is naar aanleiding van de documentaire het lespakket mentale gezondheid ontwikkeld. Dit pakket helpt om mentale
problemen bespreekbaar te maken in de klas.
Voor meer informatie lees de folder over de documentaire Milou’s strijd gaat door.
Het lespakket is mede mogelijk gemaakt door: Stimuleringsfonds Rouw, Vaillant Fonds, Till Stichting, Stichting Thérese, Pieter Bastiaan, Fonds 21 en het NVVE Fonds.
De documentaire van Bart Hölscher is te bekijken via NPO Doc: Milou’s strijd gaat door
